eğitici ve gerekli bilgiler

C-10Yangın çeşitleri: Yangınlar “A,B,C,D,E”

“A” Sınıfı yangınlar: A sınıfı yangınlara adi yangınlarda denir. Odun, kömür, kağıt, ot,tekstil ürünleri ve gibi katı maddelerin yanması ile oluşan yangınlardır. Bu tip yangınlar katı madde yangınları olduğundan, bol oksijen ve yüksek ısı ve iletim yolu ile yukarıya doğru ve rüzgar alıyorsa yatay istikamette rüzgar altına doğru yayılır. Adi yangınların söndürülmesinde; su, karbon dioksit foram (körük) kuru kimyasal toz kullanılabilir.
“B” Sınıfı yangınlar: B sınıfı yangınlara akaryakıt yangınlarında denilmektedir. Petrol ve petrol ürünleri, boyalar, makine yağları vb. yanıcı parlayıcı maddelerin oluşturduğu yangınlardır. Her maddenin bir yanma ısısı vardır. Akar yakıt cinsi maddeler de bu sıcaklığa erişince önce, gaz yayarlar ve sonra da parlama ile yanmaya başlarlar. Sıvıların buharlaşma derecesi çok düşük olduğundan çok çabuk yanmaya başlarlar. Buharlaşan sıvı, hava ile karıştığında üçgenin üçüncü unsuru olan ısı ile birlikte patlama yapabilir. Bu tip yangınların söndürülmesinde en önemli unsur havadır. Gazların hava temasını kesilmesi ile yangım söner. Akaryakıt yangınlarında müdahale ne kadar erken ve doğru yapılırsa, o kadar başarılı olunur.aksi taktirde zaman geç tikçe ısı yükselir, gaz çıkışı artar ve söndürme güçleşir.
“C” Sınıfı yangınlar: havagazı hidrojen propan gibi çeşitli kimyasal gazların yangınıdır. Bu tip yangınlarda bir çok tehlike vardır. Bu gazların çoğu zehirli ve boğucudur. Ayrıca ısınınca yanar veya patlama yapar. Bu sebepten dolayı bu tür yangınlarda çok dikkatli olunmalıdır.öncelikle gazın akışı durdurulmalı ve gazın yanma ısısı düşürülmeye çalışılmalıdır. Bu tip yangınların söndürülmesinde;karbon dioksit, kapak ve kuru kimyasal tozlar kullanılır.
“D” Sınıfı yangınlar: ”D” Sınıfı yangınlara metal yangınları da denir. Magnezyum, titanyum gibi maddelerin kendi kendine oksitlenerek ısınıp yanması sonucu oluşur. Zehirli gaz çıkarıp patlamalara ve yangınlara sebep olabilir. Bu gibi metal özel kaplarda taşınır. Metal yangınlarda gelişi güzel söndürücülerin kullanılması çok tehlikeli ola bilir. Geriye bu tip kimyasal maddelerin yüklenmesi halinde yangın durumlarına karşı yüklenen maddelere uygun koruyucu ve gemi mürettebatına kullanma şekillerini gösterir.Bu tip yangınlarda özel kuru kimyasal tozlarla birlikte kum ve yukarıda belirttiği gibi maddelerin özelliğine uygun olarak sürdürücüler ve sistemler öğretildiği şekilde talimat lamaya uygun olarak kullanılır.
“E” Sınıfı yangınlar: Elektrik yangınları da denilmektir. Elektrik yangınları alandan da anlaşıldığı gibi elektrik enerjisinin meydana getirdiği yangınlardır. Bu durum çeşitli şekillerde oluşur.
Örneğin:Kısa devre, kontak, aşırı yükleme ısınma gibi…

Yangın Söndürmede Kullanılan Yöntemler:

I- Soğutarak Söndürme
Su ile soğutma : Soğutarak söndürme prensipleri içinde en çok kullanılanıdır. Suyun elverişli fiziksel ve kimyasal özelliği yanıcı maddeyi boğma (yanan cismin su içine atılması sonucu oksijeni azaltma) ve yanıcı maddeden ısı alarak yangının söndürülmesinde en büyük etken olmaktadır. Su yangın yerine kütlesel olarak gönderileceği gibi püskürtme lansları ile de gönderilebilir.

Yanıcı maddeyi dağıtma : Yanan maddenin dağıtılmasıyla yangın nedeni olan yüksek ısı bölünür, bölünen ısı düşer ve yangı yavaş yavaş söner. Akaryakıt yangınlarında bu tip söndürme yangının yayılmasına neden olacağından uygulanmaz.

Kuvvetli üfleme : Yanan madde üzerinde kuvvetli olarak üflenen hava alevin sönmesine ve yanan maddenin ısısının düşmesine neden olmaktadır. Bu tip (soğutarak) söndürme ilkesi ile başlangıç yangınlarında başarıya ulaşılabilir. Büyümüş veya belirli boyutlara gelmiş yangınlarda kuvvetli üfleme yangına daha fazla oksijen sağlayacağından yangının büyümesine neden olur. Bu nedenle bu tür söndürmeler büyümüş yangınlarda kullanılmaz.
II- Havayı kesme
Örtme : Katı maddeler (kum, toprak, halı, kilim vb) ve kimyasal bileşikler (köpük, klor, azot vb) kullanılarak yanan maddenin oksijen ile temasının kesilmesi ile yapılan söndürmedir. Akaryakıt yangınlarına örtü oluşturan kimyasal kullanılmaktadır.

Boğma: Yangının oksijenle temasın kesilmesi veya azaltılması amacıyla yapılan işlemdir. Özellikle kapalı yerlerde oluşan yangınlara uygulanır.[/size]

C:27 MOBESE NEDİR?
Gelişen teknoloji suç tiplerinin değişmesine yada yeni suç tiplerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu değişimle birlikte kolluk kuvvetleri her zamankinden daha fazla bilgi akımına uğramaktadır.
Yoğun bilgi akışı karşısında polis, toplumun huzurunu bozan olaylara müdahale tarzını yeniden gözden geçirme gereksinimini duymakta, idari, taktik ve/veya stratejik hazırlıklar yapmak mecburiyetindedir. Bu hazırlıklar daha suçlar ortaya çıkmadan mevcut verilerin değerlendirilmesiyle başlayan bir süreçtir. Polis açısından, verilerin bir araya getirilip anlamlandırılmasıyla suçlarla mücadelede önleyici tedbirler almak mümkün olacaktır. Bu tarz tedbirleri geliştirebilmek için, elde edilen bilgilerin ilişkisel veri tabanında tutularak istatistik analizlerin yapılması gerekmektedir.
Günümüzde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) polisiye uygulamalarda etkin bir şekilde kullanılmaktadır. CBS'te tüm veri çeşitleri (olaylar, şahıslar, önemli yerler vs.) katmanlar halinde ifade edilmektedir. Bu ise bir olaya etki eden iki yada daha fazla parametrenin, konumsal veri ortak payda olmak üzere, birbirleri arasındaki ilişkilerin ortaya çıkartılmasına olanak tanımaktadır. CBS tabanlı uygulamalar sayesinde ikip araçlarının sayısal harita üzerinde sevk ve idaresi de yapılabilmektedir. Bu bağlamda, mevcut verilerin analizine yönelik sayısal harita üzerinde tematik modeller geliştirilmekte ve olay anında ekiplerin bir merkezden yönetilmesiyle taktik güç arttırılmaktadır. MOBESE, GPRS teknolojisini kullandığından, tercih edilen GSM operatörünün kapsama alanında hizmet verebilmektedir. MOBESE, Terminaller arası iletişim, 128 bit kripto ile güvenli hale getirilmiş olup sistem dışından birilerinin iletişim denetlemesi imkan dahilinde değildir. MOBESE'nin en önemli özelliklerinden birisi "Tüm personelin ve araçların sayısal harita üzerinden sevk ve idaresi"dir. Bu sayede, olay yeri ve/veya aranılan yerin nerede olduğu anında sayısal harita üzerinde görülebilmektedir. Terminallerin sayısal harita üzerinde gözlemlenebilmesi; güvenlik birimlerinin en hızlı ve etkin bir şekilde koordine edilmesine ve yönlendirilmesine imkan verebilmektedir. MOBESE'nin diğer özelliği ise "Geliştirilmiş mesaj servisi"dir. Mesaj servisi ile Sistem Servisleri bölümünde tanımlanan hazır mesajlarla, yetkiler dahilinde, hızlı ve etkin haberleşme imkanı sağlanabilmektedir. Tamamen kriptolu iletişim alt yapısı olduğundan, gizlilik arz eden konular mesaj servisi üzerinden rahatlıkla yapılabilmektedir. MOBESE'nin "Olayları sayısal harita üzerinde analiz etmek ve stratejik karar mekanizması oluşturmak" şeklinde önemli bir işlevi de vardır. Bu özelliklere "Yerel ve Ulusal veri tabanından sorgu yapabilme" kabiliyetinin de kazındırılması ile stratejik karar mekanizması oluşturulmuştur. MOBESE, akıllı bir sistem olarak hareket etmektedir. Herhangi bir acil durumda, birinin müdahalesine gerek kalmaksızın sistem akıllı yapısı sayesinde kendi kedine karar verebilmekte ilgilli terminallere yön verebilmektedir. Acil yardım isteyen terminal merkez noktası olmak üzere, sistem servisleri tarafından önceden belirlenen dairesel alan içindeki en yakın terminaller uyarılmaktadır. MOBESE, ulusal yada yerel veri tabanına eklenen yeni tabloları otomatik olarak algılayabilmekte ve kendisinin anlayabileceği sorgu alanlarını oluşturabilmektedir. Bu ise terminallerin güncellenmesine çok ciddi kolaylıklar sağlayabilmektedir. Tüm bu özellikler MOBESE'yi benzerlerinden ayırt etmektedir. MOBESE bir takip sistemi değil, Akıllı Karar Destek Sistemidir.

C=21 KURU VE SULU AKÜLER

Sulu akülerin içinde sülfirik asit bulunur ve genel kullanım yeri araçlardır. Anlık olarak çok yüksek akım verebilirler ve akım çekildiği zaman aküden gaz çıkış olur. Ve dikey olarak kullanılması gerekmektedir. Çünkü üst kapaklarında gaz çıkışı için hava delikleri bulunmaktadır.

Kuru tipler ise içine akıcı olan asit yerine jel kıvamında bir elektrolit bulunur ve akü hangi konumda kullanılırsa kullanılsın akma olayı oluşmaz. Genelde kesintisiz güç kaynaklarında kullanılırlar.



C=2 Paratoner Nedir ? ; Paratoner ( yıldırımlık ) , yıldırımın olumsuz etkilerinden korunmak için topraklama sistemi uygulanarak kullanılan yıldırımdan korunma yöntemlerinden biridir. Paratoner sistemi sayesinde yıldırım düşmesi sonucunda ortaya çıkabilecek muhtemel yangınlara karşı alınacak en önemli korunma yöntemidir.

ÇEŞİTLERİ

Piezokristali Paratoner

• Franklin France Paratoner ( SE )

• Franklin France Paratoner ( 2D )

2. Elektrostatik Paratoner

• Tesla Aktif Paratoner

• Forend Petex Paratoner

• Forend EU Paratoner

C:=3 Aktif Paratonerler (ESE-TİPİ)

Yıldırımdan korunmada en son gelinen nokta elektrostatik aktif paratonerlerdir.Yıldırım deşarjları yapıların en yüksek ve sivri yerlerinde gerçekleştiğini bilen paratoner imalatçıları yıldırım deşarjlarını havanın elektrostatik yük değişimleriyle devreye giren ayrıca enerji kaynağı gerektirmeyen paslanmaz çelik gövde içerisine yerleştirilmiş bir pals jeneratöründen ibarettir.Bu pals jeneratörü elektro atmosferik bir kondansatör sistemidir.



ESE (Early Streamer Emission) Erken Akış Uyarılı paratonerler olarak adlandırılan Fransa ve ABD de standartlarına girmiştir.



Çalışma prensibi çok basittir.Havanın sadece yıldırım riskinin oluşabileceği durumlarda çalışır,diğer zamanlarda gereksiz deşarjlara sebebiyet vermez.Bu tip paratonerler kullanarak sanki binanın tepesine metrelerce yükseklikte yakalama çubuğu dikmek yerine aynı etkiye sebep olacak bir sistemdir. Havadaki elektrostatik yük



Türkiye de üretimi yapılan ESE-SAT aktif paratonerleri ulusal ve uluslar arası gerekli kalite ve test belge ve sertifikalar sahiptir. Ülkemizde meteorolojik şartlardan ve çarpmalardan etkilenmesin diye paslanmaz çelik gövdeli olarak imal edilen bu paratonerler yalıtım ve sızdırmazlık bakımından hava koşullarının ve yıldırım deşarjlarının yaratabileceği etkilere karşı dayanıklıdır. Bakım gerektirmez ve ark çıkarmazlar. Çalışır durumda olduklarını test etmek satış yerlerindeki test cihazı ile kolayca mümkündür.

Piezzo-elektrik Prensibi ile çalışan paratonerler

Piezzo-elektrik elementleri basınca maruz kalınca yüksek gerilim üreten elementlerdir.Bu özellikten faydalanılarak bazı paratoner üreticileri piezzo-elektrik prensibi ile çalışan paratoner imal etmektedirler.Rüzgar etkisi ile salınım yapan paratonerin gövdesi, içerisindeki piezzo elektrik kristalini basınca maruz bırakarak yüksek gerilim darbeleri oluşturur.Bu darbeler paratonerin yakalama ucu üzerindeki ark boynuzlarına gönderilir. Ve burada ark etkisi ile hava iyonizasyona uğratılır.
Paratonerin rüzgar enerjisi ve ark boynuzu ile çalışması en büyük dezavantajıdır

C:5=Faraday Kafesi

Faraday’ın çalışmaları sonucu iletken bir kafes içerisindeki elektrik alanının sıfır olduğunu ortaya çıkarması üzerine Melsens 1884 yılında korunacak bir hacmi iletken kafes içerisine alma fikrini ortaya atmıştır.Yapı üzerine yerleştirilen yakalama uçları ve bu yakalama uçlarının iletkenler vasıtası ile yapıyı kafes içerisine alması şeklindedir. Günümüzde yapının her noktasının eş potansiyele getirilmesi olarak adlandırılan yöntemdir. Ancak aşağıdaki güçlükler uygulamanın çokta kolay olmadığını göstermektedir.

Faraday Kafesi kafesteki göz aralıkları ne kadar sık olursa o kadar iyi sonuç alınır bu ise maliyetlerde artış demektir.

Yatay ve dikey döşenen iletkenlerin ek noktalarında oluşacak oksitlenme istenen korunmayı sağlamakta bir engelir.

Bakımı zordur, iletkenlerin ve hali hazır durumlarının tespiti oldukca zordur.

Tamamlanmış yapılarda sonradan bu yöntemi uygulamak maliyetleri artıracağı gibi binanın alt kısmının kafeslenmesi neredeyse imkansızdır.

Deprem riski olan bölgelerdeki yapılarda, tektonik hareketler neticesi sistemin hasarının tespiti neredeyse imkansızdır.

İyi kurulmamış bir kafes sistemine verilecek en trajik örnek Mont Black Gözlemevi gösterilebilir.

Burada gözlemevinin toprağa oturan yatay yüzünün de kafeslenmesi gerekirken bu yapılmayıp kafesin buradaki kapanışı için toprağın iletkenliğine güvenilmiştir. Toprağın buradaki iletkenliği yetersiz kalınca gözlem evinde yıldırım darbeleri sonucu can kayıplı kazalar olmuştur.